IL-KULT TAL-WISQ QALBENIN jirrakkonta l-istorja ta' ġenerazzjoni ta' nies li ġiet wara l-epoka tal-Wisq Qalbenin ( li jirrappreżentaw iċ-ċirku Bertu Funtana) u dawn jippruvaw jarrekkixxu ruħhom mill-fdalijiet u t-teżori li huma ħallew warajhom, jiġfieri, il-Kotba Omnipotenti tal-Kelma tal-Oraklu (K.O.K.O.) u t-TÈ IMPERJALI. L-istorja li qatt ma ġiet finalizzata fuq il-pitazz, kienet turi kif minkejja l-mewt tal-WQ, l-ispirtu tagħhom kien għadu jgħix u kien qed jistenna biex jidħol f'iġsma ġodda. Din mhi xejn ħlief allegorija għall-isfaxxar taċ-ĊBF u xewqa għall-apprezzament tiegħu minn ġenerazzjonijiet futuri.
p1 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
p2 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
p3 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
p4 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
p5 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
p6 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
p7 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta
p8 Il-kult tal-Wisq Qalbenin (Super Eroj nru 6) li qatt ma tlesta.
KOKO LIVE nru 13 strixxiklu li qatt ma tlesta: sintomu ta' dekandenza fiċ-Ċirku Bertu Funtana.
Iċ-Ċirku Bertu Funtana 11
It-tmien ta’ era.
Il-MaltaSajf ġab miegħu era ġdida għan-nies fiċ-Ċirku Bertu Funtana....l-era tal-eżaltazzjoni tal-ħaxixa t-tossifikazzjoni. Dak li qabel kien ritwal li jinċensa s-sensi għal aktar kreatività, issa kien sar in-nifs ta’ kuljum. Fejn fiż-żmien ta’ qabel il-MaltaSajf, il-ħaxixa kienet tqarbina komunjonali biex teġevola l-ispirtu ferrieħi u kreattiv, issa bdiet issir l-iskop aħħari tal-ħajja, ir-raison d’etre.
Minkejja l-falliment finanzjarju ta’ l-ewwel festival, il-MaltaSajf sar appuntament annwali u għakemm issa kellu entratura kkontrollata u bi ħlas, ir-reputazzjoni tiegħu bħala lok għal libertinaġġ fl-użu tal-ħaxixa u sustanzi oħra, kienet iġġib il-folol prinċiparjament biex jinqerdu.
Iċ-ċentru tal-YMCA minkejja s-sorveljanzi kollha tal-kumitat, kien ukoll beda jservi ta’ moħba fejn jinħaraq xi joint jew tnejn. Għal raġunijiet ta’ sigurezza biex xi ma jxellfux difrejhom mal-liġi, il-klikek li kienu bdew izidu fit-tipjip tal-ħaxixa bdew jingħalqu fihom infushom u bil-mod il-mod bdew jifframmentaw iċ-ċirku u joħolqu distinzjonijiet bejn klikka u oħra. Żdiedu il-paranojja u s-segretezza u dawn komplew jiddiżassoċċjaw lill-klikek mill-attività komuni fi ħdan iċ-ċirku. L-imperial Caffè, il-YMCA u l-MaltaSajf bdew iżidu l-fama ta’ postijiet hot u għajnejn l-iskwadra tal-vizzji bdew iduru għal fuqna. Din is-sitwazzjoni kkreat tensjoni fiċ-ċirku Bertu Funtana li bdiet serjement ittellef mill-ispirtu libru u mis-sens ta’ għaqda li konna drajna bih.
Lejn nofs is-snin 80 kien hemm xi ċaqliq interessanti fil-pajjiż li fetħu toroq fejn wieħed seta jkun parteċipi biex juri l-fehmiet tiegħu fuq dak li kien qiegħed jiġri fil-pajjiż, kemm soċjalment, kulturalment, kif ukoll politikament.
Waħda mit-toroq li ppruva jaqbad iċ-ċirku biex isib palk soċjali fuqiex jitla’, kienet li jirristruttura ruħu fl-organizzazzjoni tal-YMCA. L-opportunitajiet li kienet qed toffri il-YMCA kienu promettenti għaliex kien hemm l-opportunità għall-għajnuna finanzjarja u organizzattiva li setgħet tiġi mill-YMCA internazzjonali, imma l-istrutturi offruti kienu kollha konvenzjonali u biex wieħed jidħol fihom kien jeħtieġlu li jikkonforma. Din kienet id-dilemma kbira għal ħafna li ma kienux jaċċettaw it-tagħmila soċjali kif kienet u ma kinux lesti li jċiedu li l-ispirtu ħieles tagħhom jinqafel f’qafas bħal dan. Id-dilemma bejn anarkija u organizzazzjoni kompliet tofroq min-nofs in-nukleu ta’ nies li kienu jikkontribwixxu fil-formazzjoni u l-andamnet taċ-ċirku. Xi wħud minn dawn il-ħidma fil-YMCA daħlulha bir-ras. Oħrajn qagħdu gallarija. It-taqbidiet għall-poter fil-YMCA kienu inevitabbli u dawn komplew jgħarrqu l-immaġni tal-organizzazzjoni u kiber id-distakk bejn in-nukleu ta’ attivisti u l-bqija tal-imħarrbtin taċ-ċirku.
Sadanittant fil-pajjiż iż-żgħażagħ kienu qed jitħarrku u jħarrku. Fl-1984 Julian Manduca kien fost l-ewlenin li organizzaw l-ewwel dimostrazzjoni ambjentali hawn Malta bl-għajta ta’ ID F’ID GĦAL AMBJENT AĦJAR. Diversi għaqdiet bħall-MOS u l-SSCN u DIN L-ART ĦELWA kienu qed jitħassbu serjament dwar il-qerda tal-pajsaġġ Malti filwaqt li l-pubbliku in ġenerali kien qed jara kif se jakkwista xi plott irħisa milli beda jqassam Lorry Sant.
Fil-qasam teatrali fis-snin 80 kien innotat rinaxximent żgħir bi gruppi esperimetali bħal Ateatru ta’ Michael Fenech u it-Teatru tal-Bniedem ta’ John Schranz, kif ukoll oħrajn li bdew jużaw it-teatru bħal kritika diretta jew sottili fuq l-awtoritajiet. Oħrajn bħall-MASK ta’ Dun Ġorġ Dalli, kellhom l-iskop li jxerrdu ideat reliġjużi u soċjali.
Grupp ieħor ta’ żgħażagħ li kien ilu attiv mis-70ijiet kien il-Youth Travel Circle ta’ Dun Maurice Mifsud, fi Triq il-Merkanti l-Belt Il-YTC kienet ilha taħdem biex tqajjem kuxjenza favur il-kanzunetta Maltija u l-messaġġ soċjali li din tista’ twassal. Il-festival annwali tagħha beda jsir iktar popolari u mis-sala tal-iskola Albert il-Kbir fi triq it-Teatru, is-serata bdiet tittellgħa fis-sala tal-lukanda Phoenicia. Fost il-kantantawtur li tnisslu mill-qalba tal-YTC kienu Walter Micallef, u Manwel Mifsud, illum professur tal-Malti.
Il-YTC kellha orjentazzjoni reliġjuża kif kellhom ukoll l-biċċa l-kbira tal-għaqdiet taż-żgħażagħ f’Malta. Fil-fatt f’dawk iż-żminijiet kienu hemm ukoll qawmien ġdid reliġjuż u bdew jinbtu movimenti bħal-Kariżmatiċi, u l-Fokolarini flimkien li ma’ movimenti oħra li ma kinux kattoliċi fosthom ix-Xhieda tal-Ġevovah. Iż-Żgħażagħ Ħaddiema Nsara li kellha sehem attiv fil-ġlieda kontra Mintoff fis-60ijiet, reġgħet bdiet tissemma’ u tippubblika l-gazzetta tagħha il-Ħaddiem, din id-darba ironikament biex teħodha kontra KMB (li tagħha kien attivista fis-60ijiet) mindu ddikjara li ried l-edukazzjoni b’xejn għal kulħadd kif ukoll kontra Mintoff li xebbah ‘il-ġenerazzjoni futura ma’ warda soċjalista li trid issaqqiha u tindokraha. Il-Moviment Kerygma ta’ P.Charles Fenech, kien qed jinħema wkoll biex iwaħħad l-attivitajiet sportivi u l-prinċipji nsara flimkien.
l-1985 kienet is-sena internazzjonali taż-żgħażagħ u bosta għaqdiet iċċelebraw dan is-sena b’xi attivita jew waqqfu xi sezzjoni għaż-żgħażagħ fi ħdan l-għaqda tagħhom. Ma nistax ma nsemmix attività li jien inħoss li kienet importanti għaliex iċċelebrat din is-sena mhux b’mod superfiċċjali imma bl-iktar mod impenjattiv. Dan kien il-kors ‘IŻ-ŻGĦAŻAGĦ, L-1985 U ‘L HINN MINNHA’ organizzat mill-AŻAD li dak iż-żmien kien allokat f’Tas-Sliema. Il-moħħ wara dan il-kors kien John Schranz u l-kors dam sejjer għal xi sena. Kien ikopri bosta aspetti mill-ħajja, il-kultura, r-reliġjoni, ix-xjenza u l-politika vis a vis iż-żgħażagħ. Dan il-kors ma naħsibx li kellu xi sehem dirett fuq il-grajjiet li seħħew wara imma x’aktarx li serva biex jikkonsolida l-fehmiet ta’ xi żgħażagħ li attendew u li sabu l-opportunità biex jingħaqdu u jsemmgħu leħenihom fil-pubbliku. Difatti ftit wara xi individwi li kien parteċipanti fil-kors tal-AŻAD, welldu il-grupp Tan-Numri (ta’ Joe Azzopardi).
Sena wara wkoll xi żgħażagħ mill-MOS, Saviour Balzan u Natalino Fenech flimkien ma’ oħrajn, telqu biex waqqfu ż-ŻGĦAŻAGĦ GĦALL-AMBJENT li kien beda jqajjem il-kwestjonijiet veri ambjentali li sa dak iż-żmien kienu kompletament aljeni fil-fora pubblika. Bl-elezzjoni ġenerali fil-qrib, il-qiegħa bdiet tisħon ġmielha. Il-protesti bdew jispuntaw minn kullimkien, kontra l-ammintrazzjoni laburista,l-Building Development Areas ta’ Lorry Sant, kontra l-qtugħ tal-provista tal-ilma u anki ġustifikament kontra l-Apartheid tal-Afrika t’isfel (li ovvjament ma kellha x’taqsmu xejn mal-gvern preżenti). Imma kulħadd ried iqum u jsemma’ leħnu. Bdew id-dimostrazzjonijiet Tan-Numru dwar il-korruzzjoni, il-monopolju fix-xandir , il-qtil ta’ Nardu Debono u kontra t-teatrini tal-ministri biex jikxfu xi rħama f’kull okkażjoni illi jsibu. Twaqqaf il-Grupp għall-Alternattiva Politika (GAP) ta’ Lino Briguglio u li wara sar il-Partit Demokratiku Malti li kkontesta l-elezzjonijiet tal-1987.
Qabel ma taħsbu li qed nilgħabha ta’ xi Herbert Ganado b’Rajt Malta tinbidel’, ngħidilkom li dawn huma ftit milli niftakar jien fost l-attività kbira li kien hemm madwar Malta kawża tat-taqlib politiku ta’ dak iż-żmien. U dan qed insemmieh bħala sfond tal-era li dwara qed nikteb jien kif ukoll biex joħroġu il-kuntrasti bejn l-istorja ta’ pajjiż sħiħ u l-ġrajja ta’ ċirku żgħir ta’ ħbieb.
Fost dan it-tqanqil u l-kjass kollu fil-pajjiż, in-nies taċ-ċirku Bertu Funtana baqgħu xi ftit jew wisq passivi, min medhi fl-organizzazzjoni tal-YMCA li ngħidulha kif inhi, l-attivitajiet kollha tagħha kellhom xaqliba lejn il-kult tar-rock , filwaqt li oħrajn ippreferew l-moħbiet fejn setgħu jbermċu u jaħarqu xi fettul tal-Cannabis Sativa. Is-sabiħa hi li dawn iż-żewġ imġibiet differenti kienu finalment jiltaqgħu meta titella’ l-attivita tal-YMCA. Il-gażiba kienet li waħda kienet torbot ma’ l-oħra u għalhekk l-attività ma setgħetx ikollha suċċess jekk ċorma rockers ma jiġukx għax tipprojbihom milli ‘jpejpu’.
Il-klikek differenti li dejjem kienu parti miċ-ċirku globali taċ-Cirku Bertu Funtana, bdew jisparpaljaw għar-raġunijiet li semmejt iktar kmieni. Xi wħud bdew imorru Għawdex għall-weekend jew jintefgħu jinqerdu f’xi appartament li jkunu krew. Issa kien hemm diversi persuni miċ-ċirku li għal dawn l-iskopijiet jew b’esperiment personali, fittxew li jitilqu mid-dar tal-ġenituri tagħhom u jikru post x’imkien. Deċiżjonijiet bħal dawn żiedu l-ħtieġa ta’ dħul finanzjarju stabbli sabiex wieħed seta’ jsosstni dan l-istil ta’ ħajja. Xi wħud sabu impjieg fiss jew temporanju u għalhekk il-ħin li ssoltu kienu jqattgħu fil-klikek rispettivi tagħhom issa naqas sostanzjalment. Dan irridimenzjoni l-kunċett kollu tal-ħajja alternattiva li ħafna emmnu biha u għalhekk wieħed kellu parzjalment jikkonforma għall-ksib tal-pappa sabiex wara jgawdi l-umpappa. Kien hemm xi wħud li żviluppaw ekonomija ċkejkna li setgħet iżżommhom libri fil-klikek mingħajr il-ħtieġa ta’ impjieg uffiċċjali. Dawn sabu mezz kif ikabbru jew jinnegozjaw il-prodotti ‘naturali’ tal-cannabis. Għalhekk naqra naqra, beda jiżdied minn taħt, il-bejgħ tal-ħaxixa.
Sandanittant, fuq l-imwejjed tal-Kafè Imperjal iċċirkulaw bosta kotba u pubblikazzjonijiet, xi wħud minnhom niftakar kienu mis-SKS bħall-‘Lejn is-sema bid-daħka’ ta’ Dwardu Ellul, ‘Ulied in-nanna Venut fl-Amerka’ ta’ Ġwann Mamo, oħrajn bħall-poeżiji ‘Għeruq mill-ħajja ta’ Kuljum’ ta’ Ġanni Chircop, ‘Fil-Parlament ma jikbrux fjuri’ ta’ Oliver Friġġieri kif ukoll il-magażin xellugi ta’ kull xahar ‘Il-Ħsieb’ u l-gazzetti satiriċi bħall-‘Mhux fl-interess tal-Poplu’ u ‘Ix-Xewka II’ u oħrajn. Imma l-interess ta’ xi wħud kien issa iffokat fuq attività partikulari, dik tat-tbermiċ il-joints u fejn fil-pajjiż kien hemm żgħażagħ tilgħin fuq il-palk soċjali u jesponu fehmthom u jikkontribwixxu għat-tisħiħ tal-ġustizzja soċjali, nies miċ-ċirku Bertu Funtana kienu qed jinħbew fil-katakombi, jrewwħu ‘l-inċens’ qares lejn l-ispirtu mejjet li xi darba kien ħieles.
Minkejja li xi wħud ippruvaw jigglorifikaw dawn ir-ritwali u jagħtuhom dimensjoni naturalistika, il-fatt kien li t-teħid eċċessiv tal-ħaxixa u sustanzi oħra, ġabu bidla totali fiċ-ċirku li beda jiddekadixxi ruħu b’rata mgħaġġla u d-daqq u t-tbaħrit fuq il-funtana tat-Tritoni kienu issa eku fil-bogħod u t-tpenġijiet fuq il-pitazzi u d-diskussjonijiet fl-imperial caffe kienu qed jisfumaw fix-xejn.
Il-YMCA fetħet il-bibien tagħha għall-għajnuna u l-ħidma soċjali. Xi peruna li tkeċċiet mid-dahar, oħra li kellha taħrab mid-dar għax kienet qed tkun abbużata jew xi ħadd li ma kellux għaxja ta’ lejla, dawn bdew isibu refuġju fil-YMCA. Għal dawn il-każi ħafna minnhom b’talba urġenti, reġgħet xirfet fuq xi mejda tal-ħanut ta’ Bertu, it-tajpiera u s-segretarja tal-YMCA tittajpja xi ittra lil Caritas jew lil xi dipartiment tal-gvern biex forsi tinqala’ xi grazzja.
Wara ftit taż-żmien, mal-ħaxixa bdiet tindiehes seħbitha l-eroina u l-kokaina, lsd u koċċ imbarazz ieħor iddestinat biex jaħxu l-intern tal-konsumaturi tagħhom kif ukoll biex ikomplu jiġġeneraw dik id-daqsxejn ta’ ekonomija taħtnija li issa saret essenzjali biex tgħajjex lil dawk li ddeċidew li jibbażaw ħajjithom fuq il-teħid ta’ dawn is-sustanzi. Min hu midħla tax-xena tad-drogi jinduna li dan ir-rakkont tiegħi huwa simplistiku għaliex fil-verità it-teħid tas-sustanzi illegali huwa kompless. Kumplessa hija wkoll id-dinamika tal-gruppi għaliex dawn ikunu effettwati minn diversi fatturi madwarhom. Biss fl-opinjoni fqira tiegħi inħoss li d-dekadenza taċ-ċirku ġiet propju mill-idolizzar tal-ħaxixa u tas-sustanzi bħala tiftixa biex wieħed jiskopri lilu nnifsu.
Fl-1986, Jeff li konna nsibuh bħala n-Niki Lawda nstab mejjet f’appartament tas-Sliema wara li xi organu intern fallielu. Ma ġenbu sabulu sustanzi illegali u djarju li fih ssemma’ l-Imperial Caffè u xi nies oħra li ffrekwentaw hemmhekk. F’tebqa t’għajn l-iskwadra tal-vizzji daħħlet għalarrieda fl-Imperial Caffè u għamlet tfittxija. Fuq stil kif kienu jsiru l-affarijiet dak iż-żmien, il-pulizija ppruvaw jimplikaw lil Bertu billi żellqu xi biċċa fidda bil-ħaxixa wara l-bar. Kull min jaf lil Bertu, jasal biex jemmen kollox dwaru minbarra din. 48 siegħa fiċ-ċella, interrogazzjoni u sfurzar biex tkun iffirmata stqarrija. Bertu rribatta bil-qawwa kollha u saħaq fuq l-innoċenza tiegħu. Jumejn wara Bertu kien lura fl-Kafè Imperjal, illiberat. Dan l-episodju poġġa l-Imperial fil-lista s-sewda tal-pulizija u minn dakinhar il-quddiem ħafna tgerrxu u damu biex resqu fuq il-għatba ta’ dak il-ħanut li darba kien it-tieni dar tagħhom. Imma meta ġew lura, sabu nies ġodda li ma kinux jafuhom.
Fl-1987 inbidel il-gvern u bdiet ġenerazzjoni ġdida għand Bertu, il-kult tar-rock ma kienx għadu qawwi u l-YMCA minflok gigs u ‘roklejlaż’ bdiet tagħmel it-tournaments tal-football u tal-pool. Ħafna min-nies taċ-ċirku Bertu funtana kienu issa sabu posthom x’imkien ieħor, min jaħdem u min siefer. Kien għad baqa’ xi ftit li kultant jmorru jittawwlu naq’a biex isaqsu x’sar minn dak jew mill-ieħor, forsi b’nostalġija jew b’kurżità. Fuq l-uċuh tan-nies li issa kont issib għand Bertu, kont tilmaħ bixra ġdida, bixra differenti ħafna minn dik tal-imħarbtin rockers ta’ dari. Imma meta l-kliem kien jaqa’ fuq iż-żminijiet tal-ġenn u t-tbaħrit, tad-daqq u l-inbid u tè u l-MaltaSajf, id Bertu kienet tiftaħ kexxun u minnu toħroġ dawk il-pitazzi u l-istrixxikli li darba rrakkontaw ġrajjiet ta’ nies bi spirtu xewwiel u li issa l-era tagħhom m’għadiex iżjed.
................................
No comments:
Post a Comment